Uludağ Ekonomi Zirvesi (UEZ), Sapanca’da başladı. Zirvenin açılış konuşmasını yaptı.
Ekonomi, siyaset ve iş dünyasının önde gelen isimlerin katıldığı zirvede; iş dünyasında büyüme, sürdürülebilirlik, teknolojik dönüşüm, yeni nesillerin eğitimine ve geleceğine yatırım gibi konular ele alınıyor.
Bakan Şimşek, zirvedeki konuşmasında Türkiye ekonomisinde gelinen aşamayı gözler önüne seren verileri ve bundan sonra izlenecek yol haritasına ait notları aktardı.
“Kamuda tasarruf üzerine çalışıyoruz”
Şimşek, kamuda tasarruf çalışmasını nihai noktaya getirdiklerini, tasarruf ve harcama kontrolünü yılın ikinci yarısında güçlü şekilde devreye alacaklarını bildirerek şöyle konuştu:
Kamuda tasarruf üzerine çalışıyoruz. Çalışmaları nihai noktaya getirdik, detayları paylaşacağız. Harcamaların gözden geçirilmesi bir süreç işi. Tasarrufları gözden geçirdik. Kamuda harcama kontörlü 2024’ün ikinci yarısında güçlü bir şekilde devreye girmiş olacak.
Biz ne yapacağımızı biliyoruz. Sadece ne zaman hangi dozda yapacağımıza karar veriyoruz. Aslında ne yapılacağı net. Sıralama, zamanlama ve tedbirlerin dozu bilimden çok sanat işi.
“Türkiye’nin en büyük sorunu fiyat istikrarı”
OVP’nin geçen eylül ayında açıklandığını belirten Şimşek, programın çalıştığını, arzu edilen sonuçları verdiğini ve programın uygulayarak Türkiye’nin makro ekonomik sorunlarının çözüleceğini belirterek, şu değerlendirmeyi yaptı:
Türkiye’nin en büyük sorunu fiyat istikrarı. Fiyat istikrarını mali disiplin ve daha öngörülülebilir bir cari açık hedefliyoruz. Yeşil dönüşüm, dijital dönüşüm ve yeni sanayi programı ile ekonomideki direnci artırıp, sanayiyi öne çıkartıp, Türkiye’yi zenginleştireceğiz. Sağlıklı büyüyen bir ekonomi hedefliyoruz. Kaynakların etkin bir şekilde yönlendirilmesi açısından fiyat istikrarı çok önemli. Uzun vadede finansa ulaşma fiyat istikrarından geçiyor. Daha adil bir gelir dağılımı önceliğimiz.
“Enflasyon için kararlı adımlar atacağız”
Dezenflasyon destekleyecek ilave adımlar atılacağını belirten Şimşek’in, enflasyonun düşürülmesi ile ilgili ifadeleri şöyle oldu:
Dezenflasyon süreci zaman alıyor. Enflasyonu düşürmek bütün dünyada bir süreç işidir. Geçen sene yayınlanan bir çalışmada, enflasyonun şok öncesi döneme dönmesi 3-4 yıl alıyor. Bu bir sürece para politikası gecikmeli bir şekilde etkide bulunduğunu hatırlamak lazım. Enflasyon için kararlı adımlar atacağız.
Enflasyon yazın çok hızlı düşecek. Türkiye ekonomisine dünyada çok güçlü bir güven var. Bu düşüşte baz etkisi ve programın etkisi olacak. Dezenflasyonu önümüzdeki dönem destekleyecek ilave adımlar atacağız.
Yıllık enflasyon beklentileri aşağıya indi. Yaz aylarında çok daha hızlı düşecek.
“Küresel ticarette Türkiye’nın jeopolitik konumu öne çıkacak”
Bakan Şimşek, konuşmasının başında küresel ekonomi koşullarına değinerek şu açıklamada bulundu:
Dünyanın önde gelen merkez bankalarının finansal koşullarını daha destekleyici hale getirme ve bizim gibi fon akışı olan ülkelere girme olasını yüksek. IMF, emtia fiyatlarının istikrarlı büyüyeceğini gösteriyor. Jeopolitik gelişmeler önemli. Bu da Türkiye’nin konumunu öne çıkartacak. Emtia fiyatları reel olarak sabit kalacak. Jeopolitik gelişmelerle finansal seviyelerde çelişki var. Önümüzdeki 5 yılda büyüme orta vadede yapay zeka kullanımı var. Yapısal faktörler öne çıkacak. Ticari korumacılık negatif faktör olmaya devam ediyor.
“Enflasyonla mücadele bir süreç işidir”
Merkez Bankamızın bir enflasyon patikası var. Biz bunu bir geçiş dönemi gördük, daha sonra kontrol ve güçlü bir geçiş dönemi Dezenflasyona geçişe haziranda başlıyoruz. Para politika aktarım mekanizması gecikmeli çalışıyor. Önemli bir alan. Dezenflasyonu önümüzdeki dönemde destekleyecek adımlar atacağız. Bu adımlar daha çok yapısal adımlar olacak. Maliye politikası önemli bir bileşen olacak. Dezenflasyon zaman alıyor. Enflasyonla mücadele bir süreç işidir. Bir zaman alıyor.
56 ülkede dezenflasyon programı incelendi. Enflasyonun şok öncesine dönmesi 3 ile 4 yıl alıyor. Bizim programımız da esasen bu programı önceleyen bir program. Bunun bir süreç olduğunu, para politikasının gecikmeli gerçekleştiğini bilmek lazım.
Mehmet Şimşek’in sunumunda öne çıkan diğer konular:
-Kayıt dışı ile ilgili bir eylem planı açıklamayacağız sadece uygulayacağız. Kayıt dışı ile mücadele adil gelir dağılımı için önemli. Kayıt dışı ile mücadele çok değerli.
-Kur oynaklığı durdu.
-Cari açık çok ciddi şekilde düşecek. Cari açık 25 milyar doların altına inecek.
-Çok büyük ihtimalle cari açık yüzde 2 buçuğun altında olacak.
-Türkiye’nin makroekonomik sorunlarını çözmekte son derece kararlıyız.
-Merkez Bankası şu arada sıkılaştırılmış kredi politikası uyguluyor.
-Bütçe açığının hiçbir zaman milli gelire oranı yüzde 3’ü geçmeyecek.
-Önümüzdeki dönem şokları için mali alan oluşturacağız. Merkez Bankası’na dezenflasyon konusunda destek vererek elini güçlendireceğiz
-Türkiye’nin kırılganlıklarını azaltacağız.
-Borçluluklarımız gelişmekte olan ülkelerin ortalamasının yarısından az. Küresel faizlerin yüksek seyrettiği bir dönemde yüksek borçluluk büyümede önemli bir engeldir. Yaşlılık da bir engeldir.
-Sürdürülebilir cari açık rezerv birikimi yapacağız. Altın ithalatında düşüş var, yenilenebilirliği önceledik. Türkiye’nin cari açığını kalıcı bir şekilde bir patikada sürdüreceğiz.
-Türkiye geçen yıl doğalgaz ve petrol ithalatına 70 milyar dolar ödendi. Bunu düşürdüğümüz ölçüde cari açık kaynaklı makro firansal riskleri doğru şekilde yöneteceğiz.
-Hidroelektrik santrallerini devreye soktuğumuzda gelişecek 100 milyar dolarlık yatırım yapacağız. Yenilenebilir ve nükleer enerji de devreye girecek. Dışa bağımlılık büyük oranda azalmış olacak.
-Karadeniz’de doğalgaz, Gabar’da petrol üretimi var. Yüzde 20-25 ihtiyacı bu kaynaklardan karşılayabileceğiz.
-Sanayideki dönüşüm bizim için önemli bir alan. İmalat sanayinin milli gelir içindeki payına baktığınızda Almanya’ya baktığınızda daha iyi bir katma değere sahibiz ama onlar kadar zengin değiliz. Çünkü teknolojide arzuladığımız yere sahip değiliz. Son 20 yılda çok önemli yatırımlar yaptık. Türkiye’de teknoloji alanında ekosistemde AR-GE yatırımlarıyla muazzam bir gelişme var.
-Bütçe açığı yüzde 3’ü geçmeyecek.
-Savunma sanayiinde 11. sıraya yükseldik.
-Sanayide dönüşüm için güçlü destekler söz konusu. Büyüme sorunumuz yok ancak kompozisyonunu değiştirmekte kararlıyız.
-Ekonomi programı tam bizim planladığımız gibi bazı alanlarda öngörülerimizden çok daha iyi çalışıyor.
-Beraberinde yatırımcı güvenini getirecek, başladı, yeniden dengelenme bu işin motoru ve yeniden dezenflasyonu getirecek.
-Türkiye’nin risk primi hızlı bir şekilde yüzde 600’den 300’e düştü. Bunu piyasa belirliyor, ancak biz bunun düşmesini sağlayacak faaliyetler yapacağız.
-Geçen senenin ortasından itibaren gelişmekte olan ülkelere oranla çok daha iyi performans gösteriyoruz. Bu da programın kredibl olduğunu ciddi bir şekilde rağbet gördüğünü ve çalıştığını gösteriyor.
-İç talep ilk çeyrekte güçlü büyüdü. Biz bu yılın ikinci yarısından itibaren iç talep yumuşarken dış talepteki ihracat destekleri, net ihracat pozitife dönecek. Büyümede yumuşama yaşayacağız, büyümede mail seviyede kalacağız ve büyüme hızlanacak
-Kapsamlı yapısal reform gündemde. İç talep ilk çeyrekte güçlüydü, sıkılaşma adımları atıldı.
-17 milyon dolar Türkiye’de net portföy girişi var.
-Bankalarımız toplamda 3,5 milyar dolarlık sermaye benzeri dışarıdan kaynak buldular. Demek ki vade uygun ve Türkiye’ye dünyadan çok güçlü bir güven var.
-Net rezervler 3,5 dolardan 126 milyar dolara çıktı. Ciddi bir artış var ama yeterli değil. KKM’deki rezervlerdeki düşüşle birlikte düşünürseniz rezervlerdeki toparlama çok daha güçlü.
-Dijital alt yapıya ciddi yatırım yaptık. Yapay zekaya hazırlık endeksinde birçok ülkenin önündeyiz. Türkiye bir avantaja sahip.